بررسی تحلیلی حقوق تربیتی کودک با تأکید بر حقوق تربیتی کودک در نظام آموزشی ایران

هدف اصلی این پژوهش بررسی تحلیلی حقوق تربیتی کودک با توجه به حقوق تربیتی کودک در نظام آموزشی ایران می باشد. برای دست یابی به این هدف از روش تحلیل مفهومی بهره گرفته شده است. در این راستا مفاهیمی همچون حق، کودک، حقوق کودک، تربیت، حقوق تربیتی کودک و حقوق تربیتی کودک در ایران مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. در پاسخ به سوال اصلی پژوهش مبنی بر حقوق تربیتی کودک، تحلیل حاصل معرف سه دسته حقوق به عنوان حقوق تربیتی کودک بود که عبارتند از: حق دسترسی به آموزش و پرورش، حق برخورداری از آموزش و پرورش با کیفیت، احترام به حقوق انسانی در آموزش و پرورش. همچنین علاوه بر ابعاد سه گانه مطرح شده مجموعه ای از مفاهیم مرکزی هم برای هریک از ابعاد قابل طرح بودند که عبارتند از: آموزش و پرورش در تمام مراحل دوران کودکی و بعد از آن، فراهم بودن و در دسترس بودن آموزش و پرورش، برابری فرصت ها؛ که این سه مفهوم ذیل مجموعه حق دسترسی به آموزش و پرورش قرار می گیرند. مفاهیمی که ذیل بعد دوم ، حق برخورداری از آموزش و پرورش با کیفیت ، قرار می گیرند عبارتند از: برنامه درسی وسیع، مرتبط و فراگیر، یادگیری و ارزیابی مبتنی بر حقوق بشر، محیط کودک دوست ، امن و سالم.، و مفاهیم مرتبط با بعد سوم، احترام به حقوق انسانی در آموزش و پرورش، عبارتند از: احترام به هویت، احترام به حقوق مشارکت و احترام به تمامیت کودک. در پاسخ به قسمت دوم سوال اصلی مبنی بر وضعیت نظام آموزشی ایران در ارتباط با حقوق تربیتی کودک می توان گفت نظام آموزشی ایران دو دسته حقوق تربیت را مطرح می کند: حقوق کودک بر آموزش و حقوق کودک در مراکز آموزشی. در نظام آموزشی ایران و قوانین آموزشی کشور لابلای همین دو دسته حقوق می توان حقوق تربیتی مطرح شده در سطور بالایی را دید اما نه به گونه ای تک تک و مشخص شده و البته با وجود قوانین بسیار در این زمینه نیاز نظام آموزشی ما به وجود پشتوانه های قانونی و اجرایی بیشتر کاملاً مشهود است.